Pieszy i pojazd na przejściu dla pieszych. Przypominamy najważniejsze przepisy
Minęły już prawie dwa lata, odkąd obowiązują nowe przepisy prawa o ruchu drogowym, regulujące kwestię zachowania się uczestników ruchu przy przejściach dla pieszych. Nie zaszkodzi o nich przypomnieć. Mając na względzie regulacje prawne nie zapominajmy również o zdrowym rozsądku i kulturalnym zachowaniu na drodze.
Od 1 czerwca 2021 roku, kiedy znowelizowano ustawę Prawo o ruchu drogowym, nie tylko pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych, ale również na nie wchodzący ma pierwszeństwo przed pojazdem (za wyjątkiem tramwaju). Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy w obu przypadkach ma obowiązek zachować szczególną ostrożność, polegającą na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie. Z kolei art. 14 zabrania mu wchodzenia bezpośrednio przed jadący pojazd oraz zwalniania kroku lub zatrzymywania się bez uzasadnionej potrzeby jak również przebiegania przez jezdnię. Pieszy podczas wchodzenia lub przechodzenia przez przejście nie może również korzystać z telefonu ani innego urządzenia elektronicznego w sposób uniemożliwiający mu obserwowanie sytuacji na tym przejściu.
Natomiast kierujący pojazdem ma obowiązek ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych lub na nie wchodzącemu. Pod pojęciem „ustąpienie pierwszeństwa” rozumie się powstrzymanie się od ruchu, jeżeli ruch mógłby zmusić pieszego do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku. Kierowca zbliżając się do przejścia musi zachować szczególną ostrożność, obserwować nie tylko przejście ale i jego okolice oraz zmniejszyć prędkość tak, by stworzyć możliwość bezpiecznego przejścia przez jezdnię dla pieszych (art. 26 ust. 1 ustawy).
Kategorycznie zabronione jest wyprzedzanie innego pojazdu na przejściu dla pieszych i bezpośrednio przed nim, z wyjątkiem przejścia, na którym ruch jest kierowany i omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku i zatrzymał się przed przejściem w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu. To wykroczenia za które grozi mandat w wysokości 1500 zł i 15 punktów karnych i które mogą doprowadzić do tragedii na drodze.
Stosując się do przepisów prawa o ruchu drogowym nie zapominajmy też o innych kwestiach, które mogą mieć wpływ na nasze bezpieczeństwo, a nie wynikają z prawnych regulacji tylko ze zdrowego rozsądku i wzajemnego szacunku. Pieszym odradzamy zatrzymywanie się tuż przed przejściem w celu np. ucięcia sobie pogawędki z napotkaną osobą, bez zamiaru wejścia na pasy. Takie zachowanie może dezorientować kierujących pojazdami i blokować ruch na drodze w przypadku gdy będą się zatrzymywać chcąc umożliwić przejście pieszemu, który de facto jeszcze nie zamierza tego zrobić. Nie zaszkodzi, gdy pieszy zbliżając się do przejścia zasygnalizuje zamiar wejścia na pasy np. poprzez nawiązanie kontaktu wzrokowego z kierowcą czy uniesienie ręki. Należy stosować zasadę ograniczonego zaufania i nie tkwić w przekonaniu, że kierowca na pewno zatrzyma się przed przejściem, bo ma taki obowiązek. Już w przedszkolach uczy się dzieci, że przed wejściem na „zebrę” trzeba rozejrzeć się w obu kierunkach żeby upewnić się, że pojazd jest na tyle daleko, że bez przeszkód będzie można pokonać przejście.
Kierowcy widząc pieszego stojącego przed pasami, bezwzględnie muszą zdjąć nogę z gazu. Natomiast kulturalne zachowanie w interakcjach z innymi uczestnikami ruchu wymaga, by zatrzymać się przed przejściem przy którym stoi pieszy. Bądźmy dla siebie uprzejmi na drodze. Wzajemny szacunek i respektowanie praw innych uczestników ruchu pomaga bezpiecznie dotrzeć do celu.
